برآورد جریان محیط زیستی رودخانه بالیخلوچای و بررسی تأثیر بهره برداری از سد یامچی بر رژیم جریان هیدرولوژیکی و زیست محیطی رودخانه

Authors

  • مجید رئوف گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
Abstract:

تأمین و تخصیص حقابه‌های محیط‌زیستی رودخانه‌ها، جهت حفاظت از اکوسیستم منابع آب و اکوسیستم‌های وابسته به این منابع، نظیر تالاب‌ها و دریاچه‌ها، باید به عنوان یک ضرورت در مدیریت پایدار منابع آب کشور در نظر گرفته شود. در این تحقیق، در یک دوره 44 ساله (از 1970 تا 2013)، جریان محیط‌زیستی رودخانه بالیخلوچای، با استفاده از سه روش تنانت، تسمن و منحنی تداوم جریان مورد مطالعه قرار گرفت. با استفاده از نرم‌افزار IHA به بررسی تغییرات هیدرولوژیکی و محیط‌زیستی ناشی از احداث و بهره‌برداری از سد یامچی پرداخته شد. نتایج نشان داد که با استفاده از روش تنانت و برای حفاظت از رژیم جریان رودخانه در محدوده بهینه، برای تمام ماه‌های سال نیاز به جریانی در محدوده‌ی 96/1 تا 27/3 مترمکعب بر ثانیه است این درحالی است که روش تسمن برای حفاظت از اکوسیستم‌های رودخانه‌ای جریانی معادل 31/1 مترمکعب بر ثانیه را تخمین زده است. نتایج روش منحنی تداوم جریان، حاکی از تأمین دبی 95/2و 46/2 مترمکعب بر ثانیه به ترتیب برای حفاظت از رودخانه در شرایط مناسب و نسبتاً مناسب است. بهره‌برداری از سد بر پارامترهای هیدرولوژیکی و محیط‌زیستی پایین‌دست تأثیرگذار بوده است به‌نحوی‌که میزان این تأثیرات بر پارامترهای هیدرولوژیکی مانند مقادیر جریان‌های ماهانه، زمان وقوع مقادیر حدی در سال، مقدار و تداوم جریان‌های حدی در سال و تناوب تغییر وضعیت جریان به میزان 38/61 درصد با درجه تغییرات متوسط است. همچنین با وجود سد به میزان 6/51 درصد پارامترهای محیط‌زیستی مانند جریان‌های کم آبی ماهانه، جریان‌های کم آبی شدید، سیلاب‌های کوچک و سیلاب‌های بزرگ تغییر یافته است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

ارزیابی جریان زیست محیطی رودخانه آجی‌چای با روش‌های اکو- هیدرولوژیکی

طرح­های توسعه منابع آب دارای اثرات زیست محیطی متعددی می­باشند، که تغییر رژیم طبیعی رودخانه‌ و کاهش جریان سطحی پایین‌دست از مهم­ترین آن است. برآورد جریان زیست محیطی مورد نیاز، برای سلامت رودخانه‌ها و اکوسیستم­های آبی پایین‌دست از اهمیت ویژه­ای برخوردار است. با توجه به اینکه رودخانه آجی‌چای تأمین کننده 10 درصد سهم آب سطحی ورودی به دریاچه ارومیه است. لذا تأمین و تخصیص نیاز آب زیست محیطی این رودخان...

full text

برآورد جریان زیست ‏محیطی رودخانه با استفاده از روش‏های هیدرولوژیکی تنانت، تسمن، انتقال منحنی تداوم جریان و مدل ذخیرۀ رومیزی

رویکردهای متفاوتی برای برآورد جریان زیست‏محیطی رودخانه معرفی ‏شده است که به رویکرد هیدرولوژیکی به‌دلیل نیاز دسترسی به داده‏های محدود و زمان نسبتاً سریع ارزیابی توجه زیادی شده است. این رویکرد شامل روش‏های متنوعی است، بنابراین مقایسۀ بین نتایج روش‏های مختلف این رویکرد، ضروری است. هدف از تحقیق حاضر بررسی و مقایسۀ نتایج روش‏های تنانت، انتقال منحنی‏های تداوم جریان، روش مدل ذخیرۀ رومیزی و تسمن در برآو...

full text

ارزیابی جریان زیست محیطی رودخانه با روش‌های اکو-هیدرولوژیکی (مطالعه موردی : رودخانه مهابادچای)

سابقه و هدف: با توجه به کمبود آب و همچنین توزیع نامناسب مکانی و زمانی بارش، اجرای طرح‌های توسعه منابع آب بویژه سدسازی و انتقال بین حوضه ای آب، گاهی اجتناب ناپذیر خواهد بود. بمنظور پیشگیری از اثرات منفی دراز مدت این طرح‌ها بر اکوسیستم‌های رودخانه‌ای، لازم است نیازمندی‌های هیدرولوژیکی و اکولوژیکی رودخانه در قالب یک نیاز آب زیست محیطی تعریف شده و در تعاملات تخصیص آب مد نظر قرار گیرد. نیازهای زیست ...

full text

ارزیابی روش‌های اکولوژیکی- هیدرولیکی- هیدرولوژیکی در برآورد جریان محیط زیستی رودخانه

برآورد نیاز جریان محیط زیستی در اکوسیستم‌های رودخانه‌ای در ایران کار جدیدی است. هدف اصلی در این پژوهش، ارزیابی جریان محیط زیستی به روش‌های مختلف در یک رودخانه شاخص، با جریان دائمی بود. در این بررسی، نیاز اکولوژیکی رودخانه مشترک مرزی زاب در شمال غرب ایران در سه بازه مختلف، در طول 160 کیلومتر با روش هیدرولیکی محیط خیس شده با دو الگوریتم شیب منحنی و حداکثر انحنا، همچنین با روش ترکیبی شبیه‌ساز زیست...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 73  issue 2

pages  299- 312

publication date 2020-07-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023